Z tego wpisu dowiecie się co łączy takie odległe kraje jak Argentyna i Polska oraz kim był Jan Szychowski. Na początku wpisu wyjaśniam pokrótce skąd wzięła się Polonia w tym południowo amerykańskim kraju

PORANEK w LA CAUCHERA

Mówili o nim Don Juan.  Przebywał w Argentyńskiej prowincji Misiones od początku xx wieku. Tego dnia wstał jeszcze przed świtem. jak każdego dnia  pierwsze   co zrobił to zasypał swoje matero yerba mate. Poczekał, aż woda będzie odpowiednia i zrobił swój pierwszy zalew tego dnia.

Po wypiciu udał się na plantacje sprawdzić czy z ostrokrzewem Paragwajskim wszystko dobrze. Przechadzając się zawszę lubił słuchać odgłosu rosnących roślin. Ten dzień miał być dla niego bardzo wyjątkowy. Bowiem pan Jan miał się spotkać z reporterami z Amerykańskiego magazynu National Geographic. Czekając na ten moment zaczął wspominać swoją przeszłość.

POCZĄTKI POLONII W ARGENTYNIE

Czemu nagle Polscy chłopi zaczęli masowo wyjeżdżać za chlebem do Argentyny ? Najprawdopodobniej doszło do pomyłki lub też jakiś innych powodów. Tak czy inaczej 9 czerwca 1897 roku do Buenos Aires przypłynął pierwszy statek z kilkunastoma rodzinami z ziem Polskich.

Bardzo szybko za tymi pionierami do tego kraju wielkich możliwości ruszyły następne rodziny. Port w stolicy Argentyny  to był tylko przystanek na przesiadkę. Przybyszy czekała jeszcze podróż rzeką Parana do prowincji Misiones – ponad tysiąc kilometrów. Taką samą trasę przebyła rodzina naszego dzisiejszego bohatera. . Co imigrantów czekało na miejscu ? Ciężkie warunki i dżungla, yerba mate.

Ludziom wmawiano, że ten południowo Amerykański kraj jest bogaty, ale nie dodawano informacji o ciężkich warunkach .

Tu warto jeszcze wspomnieć, że do omawianej prowincji przybywali też imigranci z innych krajów. Każdego roku  w stolicy prowincji – Obera odbywa się festiwal imigrantów. Można wtedy np przebywając tam jako turysta wypić jakąś smaczną yerbę i zjeść  polskie danie do niej. Warto też wspomnieć o tym, że w Misiones znajduje się miejscowość Wanda założona przez polaków.

TRUDNE POCZĄTKI

Szychowscy  zamieszkiwała we wsi Borszczowa – obecnie Ukraina. Mamy 1900 rok gdy rodzina wówczas 11  letniego Jana opuszcza swoją wieś i wyrusza do Argentyny. Nowym domem dla nich stało się gospodarstwo La Cauchera w okolicy miasta   Apostoles.
Rodzina otrzymała na start od Argentyńczyków zaprzęg mułów, narzędzia i trochę nasion do zasiania. Tu trzeba dodać, że wyzwaniem były też tropikalne szkodniki , które niszczyły pracę przybyszy oraz choroby.

Król yerba mate wspominał później w wywiadach, że na początku jego rodzina była nie dożywiona bo zbiorów było mało. Imigranci pierwsze zbiory musieli zbierać ręcznie z powodu braku narzędzi rolniczych. Kolejną trudnością był fakt, że Szychowskim udawało się sprzedawać swoje zbiory z niestety bardzo małym zyskiem.

Nadszedł rok 1910, a z nim ślub Jana z Bronisławą. Rodzina się powiększyła. Skłoniło to Jana i jego ojca do opuszczenia gospodarstwa i udania się do Buenos Aires.

WYNALAZCA

W stolicy Jan zaczął pracować jako pomocnik kowala. Szychowscy mieli najprawdopodobniej plan zarobienia pieniędzy i powrotu do Europy lub przenosin do Ameryki północnej, ale jednak w między czasie wybuchła I wojna światowa. Na skutek tego Polacy postanowili wrócić do Misiones i powalczyć o lepszą przyszłość.

Don Juan wrócił pod APostoles z wieloma pomysłami.  Jego pierwszym większym osiągnięciem było stworzenie tokarki. Tu trzeba dodać dwie ważne rzeczy. Po pierwsze Polak skończył zaledwie parę klas szkoły przed przybyciem z rodzicami  do Ameryki południowej. Po drugie to sprawiło, że miał bardzo małe wykształcenie, a technicznego wcale. Tokarka, którą stworzył była pierwszym tego typu urządzeniem stworzonym w tym kraju.

Bardzo szybko tworzy kolejne rzeczy w tym młyn do mielenia manioku o, którym nota bene marzył jego już nie żyjący wtedy ojciec.

YERBA MATE AMANDA

Mniej więcej w 1920 roku król yerba mate rozpoczął uprawę ostrokrzewu paragwajskiego. Samodzielnie stworzył też maszyny potrzebne do mielenia yerba mate. Szychowscy stali się dzięki temu pierwszą rodziną , której plantacja yerba mate osiągnie poziom przemysłowy.

Mamy 1940 rok don Juan buduje pierwszą na swojej plantacji maszynę do pakowania yerba mate. Na początku lat 50 tych stworzył kolejną, która działała jeszcze lepiej.

Jeśli chodzi o rozwój sławy yerby od Szychowskich to na początku rodzina sprzedawała ją pod nazwą gospodarstwo La Cachuera. Szybko zyskała lokalny rozgłos. Jednak niestety w skali krajowej już nie miała takiego rozgłosu. Zaczęto myśleć co zrobić żeby  yerba mate z tego gospodarstwa stała się znanym produktem w całej Argentynie. Szychowski ponoć miał nawet pomysł na nazwę, ale jej nie zarejestrował i ubiegł go ktoś inny. Później ta osoba chciała nazwę odprzedać Polakowi, ale przedsiębiorstwo wtedy nie miało, aż tyle pieniędzy. W końcu nazwano yerbe mate Amanda. Po tą konkretnie yerbe bardzo szybko zaczęli sięgać nie tylko w Misiones, ale pito Amandę również w innych częściach Argentyny.

SŁAWA DON JUANA

Jan stał się znany nie tylko w Argentynie, ale też w innych częściach świata. Jeszcze przed II wojną światową informacja o Szychowskim dociera nad Wisłę. Rząd naszego kraju docenił przedsiębiorczość i ambicje imigranta i odznaczył go w 1936 roku Brązowym krzyżem zasługi. Polak stał się również znany w USA. Magazyn National geographic wysłał do Misiones swoich reporterów by przygotowali artykuł o Szychowskim. Na tym się jednak nie skończyło bo towarzystwo National geographic society w 1957 roku uhonorowało  polaka honorowym członkostwem w swoim towarzystwie. Warto też nadmienić, że Don Juan pod koniec swojego życia w 1955 roku przyjął Argentyńskie obywatelstwo. Król yerba mate umiera w 1960 roku. Natomiast firmę przejęły jego dzieci oraz wnuki. Dokładnie w sto lat po przybyciu do Argentyny pierwszych imigrantów z Polski potomkowie Jana otworzyli na terenie gospodarstwa muzeum poświęcone Janowi Szychowskiemu.